Trong bối cảnh Nhật Bản đối mặt với thách thức về già hóa dân số và sụt giảm năng lực số, Việt Nam nổi lên như một đối tác chiến lược không thể thiếu. Bộ Khoa học và Công nghệ đã chính thức khởi động chương trình hỗ trợ doanh nghiệp Việt chinh phục thị trường công nghệ màu mỡ này, đặc biệt trong các lĩnh vực AI và bán dẫn.
Tại Ngày Công nghệ Thông tin Việt Nam 2025 ở Nhật Bản, một chiến lược hợp tác sâu rộng đã được vạch ra, không chỉ nhằm hỗ trợ doanh nghiệp Việt "go global" mà còn giúp Nhật Bản tìm lại vị thế công nghệ của mình.
"Điểm Chạm" Chiến Lược Cho Tương Lai Số Chung
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương khẳng định Nhật Bản là thị trường trọng tâm và đã chỉ ra bốn "điểm chạm" cụ thể để thúc đẩy mối quan hệ hợp tác:
Hợp tác chiến lược: Mở rộng hợp tác trong lĩnh vực phần mềm, dịch vụ số và phát triển sản phẩm công nghệ mới.
Nghiên cứu chung: Cùng đầu tư vào các phòng thí nghiệm và trung tâm R&D tại cả hai nước, tập trung vào AI và bán dẫn.
Đổi mới sáng tạo mở: Tạo điều kiện cho các startup Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng và vườn ươm công nghệ tại Nhật Bản.
Phát triển nhân lực: Tăng cường các chương trình đào tạo và trao đổi chuyên gia công nghệ cao.
Vai trò của các cơ quan nhà nước, đặc biệt là Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, được nhấn mạnh như một cầu nối then chốt, áp dụng hiệu quả mô hình "3 nhà" (Nhà nước - Nhà khoa học - Doanh nghiệp) để giúp các công ty Việt hội nhập sâu rộng.
Góc Nhìn Từ Nhật Bản: Nhu Cầu Cấp Bách Về Đổi Mới
Phía Nhật Bản không giấu giếm sự cấp thiết của việc hợp tác. Ông Junya Kawamoto, Chủ tịch Ủy ban Hợp tác Quốc tế JISA, đã đưa ra một con số đáng báo động: năng lực số của Nhật Bản đã tụt từ vị trí số 1 thế giới năm 1992 xuống hạng 38 vào năm 2024.
"AI tạo sinh có thể là yếu tố thay đổi cuộc chơi," ông Kawamoto nói. "Nhưng để biến cơ hội thành hiện thực, chúng ta cần hợp tác sâu sắc hơn với các đối tác chiến lược như Việt Nam – một quốc gia đang nổi lên mạnh mẽ với năng lực công nghệ, nhân lực trẻ và tinh thần đổi mới sáng tạo".
Đại diện Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản cũng xem Việt Nam là đối tác quan trọng, có khả năng đồng hành trong việc phát triển hạ tầng số và nhân lực cho cả khu vực.
Doanh Nghiệp Việt: Từ "Sẵn Sàng" Đến "Thực Thi"
Đáp lại lời kêu gọi, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam thể hiện sự tự tin và chủ động. Ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch Vinasa, nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp Việt không chỉ "sẵn sàng" mà thực tế "đang thực thi" những giải pháp chuyển đổi số và AI phức tạp nhất cho các tập đoàn hàng đầu Nhật Bản.
Để hiện thực hóa tầm nhìn "đồng kiến tạo tương lai số", Vinasa đã đề xuất ba sáng kiến đột phá:
Digital Innovation Hubs Việt - Nhật: Xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo chung để nghiên cứu và thương mại hóa sản phẩm công nghệ "Made by Vietnam-Japan".
Liên minh Chinh phục Thị trường Toàn cầu: Kết hợp thế mạnh của doanh nghiệp hai nước để cùng đấu thầu các dự án quốc tế.
Vườn ươm Tài năng Công nghệ: Đào tạo chuyên sâu về thiết kế vi mạch, AI, và công nghệ xanh.
Với hơn 300 doanh nghiệp công nghệ Việt đang hoạt động tại Nhật và chiếm thị phần ngày càng lớn, mối quan hệ hợp tác này không còn là tiềm năng mà đã trở thành một thực thể vững chắc, hứa hẹn cùng nhau tạo nên những bước đột phá trên bản đồ công nghệ toàn cầu.
