Trong một bước ngoặt đáng lo ngại cho tương lai của máy tính Windows on ARM, ARM Holdings đã khởi kiện Qualcomm với yêu cầu hủy bỏ mọi máy tính trang bị chip Snapdragon X. Tranh chấp này xuất phát từ việc Qualcomm mua lại Nuvia, một startup thiết kế chip ARM, vào năm 2019.

Lịch Sử Tranh Chấp

Nuvia, được thành lập bởi các cựu kỹ sư của Apple, phát triển các nhân chip ARM để sử dụng trong các bộ xử lý máy chủ. Sau khi được Qualcomm mua lại, các nhân chip này đã được tích hợp vào dòng chip Snapdragon X Elite và Snapdragon X Plus, được kỳ vọng sẽ nâng cao khả năng xử lý của máy tính Windows on ARM. Tuy nhiên, ARM cho rằng các thỏa thuận cấp phép hiện tại không bao gồm việc sử dụng lõi tùy chỉnh này, dẫn đến vụ kiện yêu cầu ngừng bán và hủy bỏ tất cả các máy tính sử dụng chip Snapdragon X.

Hình ảnh chip Qualcomm Nuvia

Diễn Biến Pháp Lý

ARM đã đệ trình vụ kiện này lên Tòa án Quận Delaware, Mỹ vào tháng 8/2022. ARM tuyên bố Qualcomm đã khiến Nuvia vi phạm các giấy phép ARM, buộc cả Qualcomm và Nuvia phải ngừng sử dụng và hủy bỏ bất kỳ công nghệ nào dựa trên ARM được phát triển theo các giấy phép này. Nếu yêu cầu của ARM được chấp thuận, nhiều hãng sản xuất lớn như Acer, Asus, Dell, HP, Microsoft, Lenovo và Samsung sẽ phải thu hồi và hủy bỏ các laptop và MiniPC sử dụng CPU Snapdragon X.

Phản Ứng Của Qualcomm

Đáp trả, Qualcomm đã nộp đơn kiện ngược lại ARM vào ngày 18/4/2024, cũng tại Tòa án Quận Delaware. Qualcomm cáo buộc ARM đã cố tình ngăn chặn sự tiến bộ công nghệ của họ bằng cách dừng giao hàng các sản phẩm đã trả tiền và đến hạn của Qualcomm theo thỏa thuận cấp phép kiến trúc ARM (ALA). Qualcomm cũng tuyên bố ARM đã làm sai lệch sự tồn tại của các sản phẩm này và đe dọa hủy bỏ các giấy phép của Qualcomm nếu công ty này cố gắng thực thi quyền hợp đồng để nhận được các sản phẩm.

Động Cơ Kinh Tế

Trọng tâm của cuộc tranh chấp pháp lý này là vấn đề mô hình cấp phép. ARM dường như muốn thúc đẩy một mô hình cấp phép mới, tăng doanh thu bằng cách tính chi phí cấp phép dựa trên giá của thiết bị thay vì trên bộ xử lý. Điều này có thể dẫn đến khoản thanh toán một lần hàng trăm triệu USD cùng với phí giấy phép cao hơn đáng kể trong tương lai. Qualcomm cho rằng đây là lý do chính khiến ARM muốn hủy bỏ các giấy phép hiện tại và bắt buộc Qualcomm phải tuân theo mô hình cấp phép mới.

Hình ảnh Laptop Surface của Microsoft

Hệ Lụy

Tranh chấp giữa ARM và Qualcomm không chỉ ảnh hưởng đến hai công ty này mà còn tác động lớn đến toàn bộ ngành công nghiệp máy tính. Microsoft, một trong những đối tác lớn của Qualcomm trong việc phát triển máy tính Windows on ARM, có thể sẽ chuyển hướng hợp tác sang Mediatek và NVIDIA để phát triển các máy tính PC chạy Windows on ARM trong tương lai.

Dù cuộc gặp đầu tiên giữa ARM và Qualcomm dự kiến sẽ diễn ra vào cuối năm nay và việc cấm bán các thiết bị Snapdragon X có vẻ không thực tế, tranh chấp này đã tạo ra một môi trường không chắc chắn cho tương lai của nền tảng Windows on ARM. Nếu không thể đạt được thỏa thuận, cả ARM và Qualcomm sẽ tiếp tục đối mặt với những thách thức lớn trong việc phát triển và phân phối các công nghệ mới.

Những ai đang có ý định mua máy tính trang bị Snapdragon X Elite hoặc Snapdragon X Plus có thể tạm yên tâm trước mắt, nhưng tương lai dài hạn vẫn còn nhiều điều chưa rõ ràng. Tranh chấp này cho thấy rằng, dù có cơ hội lớn để mở rộng thị trường, các công ty công nghệ vẫn phải đối mặt với nhiều rào cản pháp lý và kinh tế để thực sự tiến lên phía trước.