Sáng ngày 23/12, tại Trung tâm Phóng Vệ tinh Tửu Tuyền (Tây Bắc Trung Quốc), Tập đoàn Công nghệ và Khoa học Hàng không vũ trụ Trung Quốc (CASC) đã thực hiện sứ mệnh phóng tên lửa Trường Chinh 12A (Long March 12A). Đây là sự kiện được giới quan sát đặc biệt chú ý bởi Trường Chinh 12A là tên lửa tái sử dụng đầu tiên thuộc sở hữu nhà nước, đánh dấu bước chuyển mình của CASC - đơn vị vốn trung thành với các thiết kế tên lửa dùng một lần truyền thống.
Theo thông báo từ Xinhua, sứ mệnh chỉ đạt được một nửa mục tiêu. Tầng thứ hai của tên lửa đã hoạt động hoàn hảo, đưa hàng hóa lên quỹ đạo chỉ định. Tuy nhiên, phần quan trọng nhất của thử nghiệm là thu hồi tầng đẩy thứ nhất để tái sử dụng đã thất bại. Chi tiết về nguyên nhân sự cố chưa được công bố cụ thể.
Trường Chinh 12A là phiên bản nâng cấp mạnh mẽ từ dòng Trường Chinh 12. Tên lửa có chiều cao 62m và khả năng tải trọng 12 tấn lên quỹ đạo Trái Đất thấp (LEO).
Điểm khác biệt cốt lõi nằm ở hệ thống nhiên liệu. Thay vì sử dụng dầu kerosene như bản tiền nhiệm, Trường Chinh 12A chuyển sang sử dụng hỗn hợp methane và oxy lỏng. Đây là xu hướng công nghệ mới mà các công ty hàng đầu như SpaceX (với Starship) hay Blue Origin đang theo đuổi, bởi methane cháy sạch hơn, ít gây muội than, giúp động cơ dễ dàng bảo trì và tái sử dụng hơn.
Sự cố của Trường Chinh 12A nối dài chuỗi ngày khó khăn của ngành vũ trụ Trung Quốc trong việc chinh phục kỹ thuật hạ cánh thẳng đứng. Chỉ mới đầu tháng này (ngày 3/12), tên lửa Zhuque-3 của công ty tư nhân LandSpace cũng gặp kết cục tương tự.
Zhuque-3 đã bay trở về sau 8 phút cất cánh nhưng bị bốc cháy và đâm xuống rìa bệ đáp cách trung tâm phóng 390 km. Như vậy, chỉ trong vòng chưa đầy một tháng, cả "anh cả" nhà nước CASC (với hơn 100.000 nhân viên) và "ngôi sao" tư nhân LandSpace đều chưa thể giải được bài toán hạ cánh mềm mà SpaceX đã làm chủ từ nhiều năm trước.
Theo Reuters, thất bại này cho thấy khoảng cách công nghệ đáng kể giữa Trung Quốc và Mỹ trong lĩnh vực tái sử dụng tên lửa. Dù đã phóng hàng chục tên lửa mỗi năm, nhưng việc không thể thu hồi tầng đẩy đang là "gót chân Achilles" của Bắc Kinh.
Khả năng tái sử dụng là chìa khóa duy nhất để giảm chi phí phóng và tăng tần suất thiết lập mạng lưới vệ tinh. SpaceX nhờ đội ngũ Falcon 9 tái sử dụng đã xây dựng thành công chòm sao Starlink với 9.300 vệ tinh. Giới phân tích nhận định, dù Trung Quốc có tiềm lực tài chính mạnh, nhưng nếu không sớm hoàn thiện công nghệ tên lửa tái sử dụng, tham vọng xây dựng "Starlink phiên bản Trung Quốc" để cạnh tranh Internet vệ tinh toàn cầu sẽ khó thành hiện thực trong tương lai gần.