Mặc dù Mỹ vẫn dẫn đầu về tỷ lệ áp dụng AI trên bình quân đầu người, Trung Quốc đã chính thức vượt lên về quy mô, trở thành quốc gia có lượng người dùng AI lớn nhất thế giới.
Theo báo cáo mới nhất của Trung tâm Thông tin Mạng Internet Trung Quốc (CNNIC), tính đến tháng 6 năm 2025, Trung Quốc có tới 515 triệu người dùng AI tạo sinh – tăng gấp đôi chỉ trong vòng sáu tháng. Con số này phản ánh tốc độ áp dụng AI chưa từng có trong lịch sử công nghệ.
Từ tháng 12/2024 đến tháng 6/2025, Trung Quốc ghi nhận thêm 266 triệu người dùng mới, nâng tỷ lệ áp dụng lên 36,5% dân số Internet. Thành công này đến từ chiến lược “AI Plus” do chính phủ khởi xướng, với mục tiêu đưa trí tuệ nhân tạo vào mọi lĩnh vực của đời sống – từ sản xuất, giáo dục, nông nghiệp đến quản trị xã hội.
Điều đáng chú ý là phần lớn người dùng AI ở Trung Quốc thuộc nhóm trẻ và có học vấn cao. Cụ thể, 74,6% người dùng dưới 40 tuổi và 37,5% có bằng đại học trở lên. Nhóm này chính là động lực thúc đẩy việc ứng dụng AI trong công việc, học tập và sáng tạo nội dung hàng ngày.
Hơn 90% trong số 30.000 người được khảo sát tại 31 tỉnh thành cho biết họ ưu tiên dùng mô hình AI nội địa. Những nền tảng phổ biến nhất bao gồm DeepSeek, Qwen của Alibaba Cloud và Doubao của ByteDance. Các mô hình AI của Mỹ như OpenAI hay Google DeepMind hiện vẫn bị hạn chế truy cập tại Trung Quốc đại lục.
Ông Zhang Xiao, Phó giám đốc CNNIC, cho biết Trung Quốc sẽ tiếp tục tập trung phát triển AI mã nguồn mở, tác nhân AI và hệ thống quản trị AI, đồng thời đẩy mạnh tự chủ công nghệ trong cả phần mềm lẫn phần cứng.
Theo nghiên cứu của Microsoft, Trung Quốc hiện là thị trường AI tạo sinh lớn nhất thế giới, trong khi Mỹ vẫn dẫn đầu về tỷ lệ áp dụng trên đầu người. Đặc biệt, sự ra mắt của mô hình DeepSeek R1 vào đầu năm 2025 đã góp phần giúp tỷ lệ người dùng AI ở Trung Quốc tăng gấp đôi chỉ trong nửa năm.
Sự khác biệt giữa hai quốc gia thể hiện hai hướng đi rõ rệt: Trung Quốc tận dụng lợi thế dân số khổng lồ để mở rộng quy mô thử nghiệm và ứng dụng AI, trong khi Mỹ tập trung vào chiều sâu và chất lượng tích hợp AI trong doanh nghiệp và đời sống.
Hiện tại, các ứng dụng AI tại Trung Quốc đang được dùng phổ biến trong tìm kiếm thông minh, sáng tạo nội dung, hỗ trợ văn phòng và thiết bị IoT. Ngoài ra, AI còn đang được áp dụng mạnh mẽ trong sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và nghiên cứu khoa học.
Theo CNNIC, tính đến tháng 4/2025, Trung Quốc đã nộp hơn 1,57 triệu đơn xin cấp bằng sáng chế liên quan đến AI – chiếm gần 39% tổng số toàn cầu, cao nhất trong tất cả các quốc gia.
Với hơn nửa tỷ người dùng và sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ chính phủ, Trung Quốc đang nhanh chóng khẳng định tham vọng trở thành siêu cường AI, đồng thời tái định hình bản đồ công nghệ thế giới trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.