Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển với tốc độ chóng mặt, nhiều thách thức mới đã xuất hiện, đặc biệt là vấn nạn lạm dụng AI để tạo ra hình ảnh tình dục không đồng thuận hoặc deepfake độc hại. Giữa tình hình đó, Tiến sĩ Rebecca Portnoff, phó chủ tịch khoa học dữ liệu tại tổ chức phi lợi nhuận Thorn, đã nổi lên như một người tiên phong, dẫn dắt một đội ngũ chuyên dụng xây dựng công nghệ AI nhằm bảo vệ trẻ em khỏi các hành vi lạm dụng tình dục.

Bước Đầu Trên Con Đường Chống Lại Lạm Dụng

Rebecca Portnoff không phải là cái tên xa lạ trong cộng đồng khoa học dữ liệu và AI. Sau khi tốt nghiệp Đại học Princeton, cô tiếp tục con đường học vấn tại Đại học California, Berkeley, nơi cô hoàn thành bằng tiến sĩ khoa học máy tính. Tuy nhiên, cuộc hành trình của cô với mục tiêu bảo vệ trẻ em bắt đầu từ một sự kiện khá tình cờ. Trong năm cuối ở Princeton, khi đang băn khoăn về định hướng sự nghiệp, cô được chị gái giới thiệu cuốn sách "Half the Sky" của Nicholas Kristof và Sheryl WuDunn. Cuốn sách đã mở ra trước mắt cô một thực tế đau lòng về vấn nạn lạm dụng tình dục trẻ em và từ đó, Portnoff đã quyết định dùng trí tuệ và kiến thức của mình để làm điều gì đó có ý nghĩa trong lĩnh vực này.

Sau khi gia nhập Thorn vào năm 2016 với vai trò là nhà khoa học nghiên cứu tình nguyện, cô nhanh chóng chứng tỏ năng lực và sự cống hiến, giúp tổ chức đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong việc phát triển các công cụ AI và machine learning để ngăn chặn hành vi lạm dụng trẻ em. Sau 8 năm, cô đã trở thành phó chủ tịch khoa học dữ liệu của tổ chức và đang dẫn dắt một trong những nhóm nghiên cứu AI tiên tiến nhất thế giới trong lĩnh vực này.

Sứ Mệnh Của Thorn – Ngăn Chặn Lạm Dụng Tình Dục Trẻ Em

Thorn là một tổ chức phi lợi nhuận có mục tiêu rất rõ ràng: sử dụng công nghệ để bảo vệ trẻ em khỏi lạm dụng tình dục. Dưới sự lãnh đạo của Portnoff, nhóm của cô đã phát triển nhiều công cụ nhằm xác định nạn nhân, ngăn chặn việc tái lạm dụng, và ngăn ngừa sự lan truyền của tài liệu lạm dụng tình dục trên mạng. Một trong những sáng kiến đáng chú ý nhất là "Safety by Design" - được thực hiện vào năm ngoái với sự hợp tác của tổ chức All Tech Is Human, nhằm ngăn chặn việc sử dụng AI để tạo ra các hình ảnh lạm dụng trẻ em.

Portnoff đã chia sẻ rằng, quá trình xây dựng và thực thi các nguyên tắc này không phải là điều dễ dàng. "Đó là một nỗ lực lớn, khi định nghĩa các nguyên tắc và biện pháp để ngăn chặn các mô hình generative sản xuất tài liệu lạm dụng, làm cho các tài liệu như vậy dễ dàng phát hiện hơn," cô nói.

Việc sử dụng AI để tạo ra hình ảnh tình dục không đồng thuận đang trở thành một vấn đề nổi cộm khi các công nghệ AI ngày càng tinh vi hơn. Thực tế hiện nay là chưa có một bộ luật liên bang toàn diện nào ở Hoa Kỳ quy định cụ thể về việc ngăn chặn những hình ảnh tình dục AI được tạo ra mà không có sự đồng thuận, mặc dù một số bang như Florida, Louisiana và New Mexico đã thông qua các đạo luật riêng để nhắm mục tiêu đến hành vi này.

Thách Thức Và Cơ Hội Khi Làm Phụ Nữ Trong Lĩnh Vực AI

Trong suốt hành trình của mình, Portnoff đã gặp phải không ít khó khăn khi làm việc trong một lĩnh vực chủ yếu do nam giới chiếm lĩnh. Không ít lần, cô phải đối mặt với tình huống người khác bỏ qua ý kiến của mình chỉ vì giới tính và đặt câu hỏi liệu cô có đủ kiến thức kỹ thuật. Nhưng cô đã dùng sự tự tin và chuẩn bị kỹ càng để chứng minh năng lực của mình. Portnoff cho biết, để vượt qua những thách thức này, cô đã học cách chuẩn bị kỹ lưỡng trước mỗi buổi họp, thể hiện sự tự tin và luôn giả định rằng người khác có thiện chí. "Nếu thiện chí không thực sự có, nó sẽ lộ ra," cô nói.

Portnoff cũng khuyến khích các phụ nữ khác đang cân nhắc sự nghiệp trong lĩnh vực AI hãy tự tin vào năng lực của mình và tin rằng tiếng nói của họ là cần thiết. "Trong cuộc cách mạng AI hiện tại, tất cả chúng ta đều cần chung tay để đảm bảo AI được phát triển theo cách ưu tiên sự phát triển của con người và bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất," cô nhấn mạnh.

Đạo Đức Trong Việc Phát Triển AI – Một Trách Nhiệm Chung

Tiến sĩ Portnoff cho rằng, xây dựng AI có đạo đức không chỉ là nhiệm vụ của những nhà công nghệ mà cần sự hợp tác từ nhiều bên liên quan. Theo cô, để đảm bảo AI được phát triển một cách có trách nhiệm, cần có sự minh bạch, công bằng, đáng tin cậy và an toàn. Tuy nhiên, điều quan trọng là các công ty phải mở rộng sự hợp tác và lắng nghe ý kiến từ những người bên ngoài nhóm kỹ thuật của mình.

Portnoff cũng khuyên các nhà đầu tư rằng, họ có thể đóng góp vào việc xây dựng AI đạo đức bằng cách xem xét các cam kết đạo đức của công ty trước khi đầu tư, và yêu cầu các tiêu chuẩn đạo đức cần được đáp ứng sau khi đầu tư.

Trong khi trí tuệ nhân tạo đang tiếp tục phát triển và mang lại nhiều cơ hội, cũng không thể phủ nhận rằng nó mang lại những thách thức lớn cho xã hội. Tiến sĩ Rebecca Portnoff đã chọn đứng lên chống lại những thách thức này bằng cách sử dụng kiến thức và kinh nghiệm của mình để bảo vệ trẻ em. Cô là minh chứng sống động cho việc công nghệ không chỉ là công cụ phát triển kinh tế mà còn là vũ khí để đấu tranh cho các giá trị nhân văn và đạo đức.

Đối với những ai muốn tham gia vào cuộc cách mạng AI, lời khuyên của Portnoff là: "Hãy tin rằng bạn có thể làm được và không ngừng nỗ lực để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn."