Hầu hết các loài động vật ăn cỏ có móng guốc đều là con mồi cho các loài ăn thịt. Để tạo điều kiện cho việc trốn thoát nhanh chóng, một số loài đã phát triển thói quen ngủ đứng. Ngựa, vằn và voi thường đứng thẳng khi ngủ, chúng luôn cảnh giác và sẵn sàng bỏ chạy.
Những động vật này đã tiến hóa trong một thời gian dài, và cuối cùng tiến hóa thành một cấu trúc cơ thể có thể đứng trong thời gian dài mà không mệt mỏi. Cấu trúc cơ thể này được gọi là “bộ máy nghỉ” – một hệ thống dây chằng và gân cho phép khóa các khớp ở chân trong khi ngủ, để duy trì tư thế thẳng. Điều này cho phép chúng đứng với rất ít sức mạnh cơ bắp ở chân. Theo đó, ngựa nhà cũng đã thừa hưởng đặc điểm này từ tổ tiên của chúng – hầu hết thời gian nằm ngủ, ngay cả khi ở trong chuồng.
Trong chuồng, ngựa có thể không gặp nhiều nguy hiểm khi bị động vật ăn thịt, nhưng chúng vẫn ngủ đứng vào ban ngày. Trong các loài động vật, ngoài ngựa, lừa còn có tập tính ngủ đứng vì môi trường sống của tổ tiên chúng giống với ngựa hoang.
Ngoài ra, ngựa vẫn có thể ngủ, nhưng tư thế ngủ mang lại cho chúng rất nhiều khó khăn, đặc biệt là nằm nghiêng. Để ngựa nằm trong thời gian dài có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng. Nhưng những chú ngựa con ngủ như thế này là điều bình thường.
Không phải lúc nào ngựa cũng ngủ đứng, trong trường hợp cần ngủ sâu để phục hồi sức khỏe, chúng sẽ ngủ như hầu hết các loài động vật khác. Lúc này, những chú ngựa sẽ thực hiện chiến thuật phối hợp đồng đội. Cụ thể, một con ngựa nhận nhiệm vụ canh gác trong khi cả đàn ngủ trưa.
Khi nằm lâu ngựa rất dễ bị liệt nếu không trở mình kịp thời. Việc ngựa nằm lâu sẽ dẫn đến việc tuần hoàn máu của vùng da dưới cơ thể bị cản trở, cộng với hệ thống thông gió kém, độ ẩm cao sẽ dễ hình thành bệnh “mụn nhọt”.
Bệnh “bedsore” ở ngựa thường xảy ra ở những vùng xương nổi rõ và trương lực cơ không đủ. Chẳng hạn như tứ chi, khuỷu tay, đốt sống lưng và đầu.
Khi ngựa nằm, một mắt sẽ bị ép xuống, tiếp xúc trực tiếp với mặt đất. Ngay cả khi có thêm miếng đệm, mắt vẫn bị ảnh hưởng bởi áp lực trực tiếp. Mí mắt bên bị nén không thể đóng mở được, dây thần kinh mặt cũng sẽ bị tổn thương do bị chèn ép lâu ngày dễ gây loét giác mạc, viêm giác mạc.
Ngựa có đôi mắt to nhất trong các loài động vật có vú, mắt nằm ở hai bên mặt nên có tầm nhìn rộng hơn 350 độ, mắt sắc có thể nhìn rõ ban ngày cũng như ban đêm. Đôi mắt của chúng cũng nặng gấp 9 lần mắt người. Mắt ngựa có 3 mí, hai mí bình thường và mí thứ ba là màng chớp nằm ở góc trong của mắt. Tuy nhiên, mắt của ngựa là lưỡng sắc, chỉ có thể được xác định khi màu chứa không quá hai ánh sáng quang phổ. Vì vậy, ngựa không phân biệt được màu đỏ và màu xanh lam, màu nào chứa quang phổ màu đỏ, ngựa nhìn thấy bị mờ với màu xanh lam.
Khi ngựa nằm, một bên phổi bị ép hoàn toàn vào dưới thân, tuần hoàn máu của phổi bị cản trở, khoang ngực không thể nở ra bình thường như khi đứng, đồng thời sự thông khí của phổi bị ức chế. Đồng thời, do lỗ mũi sát đất nên dễ hít phải các dị vật như bụi, vi khuẩn, khả năng nhiễm trùng thứ phát vào phổi cũng tăng lên rất nhiều.
Ngựa là loài động vật ăn cỏ không nhai lại vì dạ dày của chúng không có nhiều ngăn như các loại gia súc khác. Mặc dù vậy, nó vẫn có khả năng tiêu hóa cellulose. Ngựa thường tiết ra khoảng 20-80 lít nước bọt mỗi ngày để hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Đặc biệt, ngựa không biết nôn nên khi bị ngộ độc rất dễ chết.
Một nghiên cứu năm 2010 đã tiết lộ kết quả đáng ngạc nhiên về trí thông minh của loài ngựa, đặc biệt là khả năng ghi nhớ. Ngựa không chỉ hiểu từ mà còn có khả năng nhớ rất lâu. Nếu một con ngựa được chăm sóc và đối xử tốt, nó sẽ nhớ đến người chăm sóc nó cho đến khi chết. Đặc biệt, con ngựa sẽ nhớ ngay đến người mà nó đã chăm sóc nếu nó nhìn thấy chúng, ngay cả khi nó đã lâu không gặp. Họ cũng có thể nhớ các địa điểm khá tốt.
Ngày nay, ngựa được nuôi để phục vụ thi đấu và các hoạt động thể thao, giải trí… Chăn nuôi ngựa đang dần trở thành ngành kinh doanh lớn ở nhiều nước trên thế giới. Riêng tại Mỹ, khoảng 4,6 triệu người đang kinh doanh liên quan đến ngựa với số lượng ngựa lên đến 9 triệu con. Ngành chăn nuôi ngựa ở nước này ước tính đạt 39 tỷ USD mỗi năm. Thịt ngựa được coi là món ăn phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Người Pháp không chỉ ăn thịt ngựa, mà còn ăn óc và lòng ngựa. Trên thực tế, thịt ngựa đã được con người ăn từ khi chúng xuất hiện. Trong chiến tranh, thịt ngựa là thức ăn cung cấp nhiều chất đạm và rẻ. Ngày nay, thịt ngựa được ưa chuộng vì hương vị thơm ngon đặc biệt.
Tổng hợp: Công Nghệ Chính Nhân
