Một khóa huấn luyện theo phong cách quân đội tại công ty mì ăn liền Kim Mai Lang ở tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc, đã gây xôn xao dư luận sau khi 76 nhân viên mới phải tham gia một chương trình đào tạo thể lực khắc nghiệt. Khóa huấn luyện này bắt đầu từ cuối tháng 4 khi các nhân viên mới được đưa về một vùng nông thôn ở miền bắc Trung Quốc, nơi họ phải tham gia một tuần huấn luyện với cường độ cao.

Ngay từ ngày đầu tiên, các huấn luyện viên đã yêu cầu mỗi người phải thực hiện 80 lần chống đẩy và đứng dưới nắng hàng tiếng đồng hồ. Đỉnh điểm của sự khắc nghiệt là vào ngày cuối cùng khi các nhân viên phải hoàn thành hàng trăm động tác squat, đi bộ 60 km vác túi nặng và thậm chí phải xin đồ ăn từ người lạ để rèn luyện kỹ năng sinh tồn. Hình ảnh về các nhân viên của Kim Mai Lang tham gia khóa huấn luyện đã được lan truyền rộng rãi, gây nên nhiều phản ứng trái chiều.

Hình minh họa

Đây không phải lần đầu tiên các công ty Trung Quốc áp dụng chương trình huấn luyện tân binh theo phong cách quân đội. Các nhà quản lý tin rằng phương thức này là cách hiệu quả để xây dựng tinh thần đồng đội. Tuy nhiên, nhiều người lao động đã bày tỏ sự bất bình, cho rằng khóa huấn luyện không nhằm mục đích thúc đẩy tinh thần đồng đội mà chỉ nhằm kiểm tra sự tuân thủ của nhân viên với văn hóa làm việc khắc nghiệt của công ty.

Sự việc tại Kim Mai Lang đã trở thành đề tài nóng bỏng sau khi báo chí địa phương đăng tải câu chuyện của một nhân viên vào ngày 11/6. Nhiều người cho rằng đây là một phần của chiến lược để dạy dỗ nhân viên làm việc với cường độ cao, thậm chí có bình luận cho rằng đây là "giai đoạn đầu tiên của việc biến nhân viên thành những người làm việc như trâu như ngựa".

Khóa huấn luyện kiểu quân đội đang ngày càng phổ biến tại các công ty ở Hà Bắc, đặc biệt là những doanh nghiệp có tiêu chuẩn cao và cường độ làm việc cao. Phương thức này cũng đang lan rộng ra nhiều khu vực khác ở Trung Quốc. Một ví dụ khác là Liang Yi, 24 tuổi, đã phải tham gia khóa huấn luyện tương tự khi bắt đầu làm việc tại một công ty điện lực tư nhân lớn ở Giang Tây vào năm 2023. Liang cho biết cô đã phải trải qua 13 ngày huấn luyện với nhiều hoạt động thể chất giữa cái nóng 38 độ C, khiến cô cảm thấy bị lừa và sụt cân mà không học được kỹ năng thực tế nào.

Các khóa huấn luyện này thường không được đề cập trong quá trình tuyển dụng, và khi nhân viên phản đối, quản lý thường khẳng định rằng chúng là cần thiết để bồi dưỡng tinh thần đồng đội và sự kiên cường. Tuy nhiên, nhiều người lao động cảm thấy rằng công ty đang cố gắng kiểm soát tinh thần của họ, chỉ trích họ không đủ năng lực để vượt qua những "thử thách nhỏ nhặt".

Sự phản đối đối với các chương trình huấn luyện này đang gia tăng, không chỉ từ những người lao động trẻ như Liang. Một bài xã luận đăng trên Jimu News, báo của chính quyền tỉnh Hồ Bắc, vào ngày 11/6, đã chỉ trích rằng việc gia tăng các trại huấn luyện kiểu này thể hiện "văn hóa sói", tức là các chủ lao động đòi hỏi nhân viên phải tuyệt đối vâng lời và làm việc quá sức mà không cần khen thưởng. Bài xã luận cảnh báo rằng sự quyết liệt này có thể dẫn tới các hành vi phạm pháp và vô nhân tính, khiến nhân viên căng thẳng và rằng văn hóa này đã lỗi thời trong thời đại công sở ngày nay.

Hình minh họa

Nhiều chuyên gia pháp lý cũng cho rằng công ty Kim Mai Lang có thể đã vi phạm luật lao động. Chen Yuan, luật sư tại công ty luật Yingke Bắc Kinh ở Thượng Hải, cho biết khóa huấn luyện kiểu này chỉ nên áp dụng nếu cần thiết cho một số vị trí nhất định và công ty phải tuân thủ luật đảm bảo an toàn và sức khỏe, đồng thời thông báo cho nhân viên về tính chất cụ thể của chương trình. Trong trường hợp này, Kim Mai Lang có thể đã vi phạm quyền của nhân viên vì không thông báo rõ ràng về chương trình huấn luyện.

Đại diện của nơi tổ chức khóa huấn luyện cho Kim Mai Lang cho biết chương trình tương đối khắc nghiệt nhưng "người trưởng thành có thể hoàn thành được" và luôn có nhân viên y tế túc trực. Tuy nhiên, đơn vị này đã xóa video quảng cáo có mặt của các nhân viên Kim Mai Lang trên các tài khoản mạng xã hội sau khi vụ việc gây tranh cãi.