Cháy rừng đô thị, như các vụ cháy lớn ở Los Angeles, không chỉ tàn phá cơ sở vật chất mà còn giải phóng khối lượng lớn hóa chất độc hại vào không khí, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe con người.

Khác biệt giữa cháy rừng hoang dã và cháy đô thị

Khói từ cháy rừng hoang dã chủ yếu xuất phát từ thực vật, trong khi cháy đô thị thiêu rụi các công trình, xe cộ và sản phẩm công nghiệp chứa nhiều hóa chất nguy hiểm. Điều này tạo nên một hỗn hợp phức tạp các chất độc hại chưa được hiểu đầy đủ.

Nghiên cứu của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) năm 2023 cho thấy khói cháy đô thị không chỉ chứa CO2 và bụi mịn – các thành phần quen thuộc trong khói cháy rừng hoang dã – mà còn bao gồm các hóa chất có khả năng gây ung thư và các bệnh lý nghiêm trọng khác.

Hóa chất độc hại trong khói cháy đô thị

• PAH (hydrocarbon thơm đa vòng): Hóa chất gây ung thư với nồng độ cao hơn gấp nhiều lần so với khói cháy rừng hoang dã.
• Dioxin và furan: Những hợp chất làm gián đoạn hormone, ức chế khả năng sinh sản và góp phần gây ung thư.
• BTEX (benzene, toluene, ethylbenzene, xylenes): Nhóm hợp chất liên quan đến ung thư và rối loạn tự miễn dịch.
• Kim loại nặng: Chì, crom, cadmium, và arsenic phát tán vào không khí từ các vật liệu bị đốt cháy.
• Phosgene: Sinh ra khi nhựa cháy, chất này có thể gây tổn thương phổi và suy hô hấp.

Tác động xa và lâu dài

Khói cháy đô thị có thể di chuyển hàng nghìn km, ảnh hưởng đến cộng đồng ở khoảng cách xa so với nguồn cháy. Với biến đổi khí hậu làm gia tăng tần suất và cường độ các vụ cháy, nguy cơ sức khỏe cộng đồng cũng ngày càng trở nên nghiêm trọng.

Biện pháp giảm thiểu

Để giảm thiểu tác động của khói cháy đô thị, các chuyên gia khuyến nghị:

1. Giám sát chất lượng không khí: Sử dụng cảm biến và hệ thống cảnh báo để kịp thời bảo vệ cộng đồng.
2. Hỗ trợ y tế: Cung cấp khẩu trang và hướng dẫn an toàn cho người dân ở khu vực bị ảnh hưởng.
3. Quản lý vật liệu: Thay thế hoặc giảm sử dụng các vật liệu dễ cháy chứa hóa chất độc hại trong xây dựng.

Cháy rừng đô thị không chỉ là vấn đề môi trường mà còn là mối nguy sức khỏe cần được chú ý hơn trong thời gian tới.