Tham vọng giáo dục thông minh của Hàn Quốc đã biến thành khủng hoảng niềm tin chỉ sau bốn tháng áp dụng.
Chương trình sách giáo khoa tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) – từng được coi là dự án trọng điểm nhằm cải cách toàn diện hệ thống giáo dục – đã chính thức thất bại và bị hạ cấp chỉ sau một học kỳ triển khai. Từ biểu tượng của tương lai, nó nhanh chóng trở thành ví dụ điển hình cho rủi ro của việc ứng dụng công nghệ quá vội vàng.
Khi chính phủ Hàn Quốc công bố kế hoạch triển khai SGK AI vào năm 2024, kỳ vọng dâng cao. Dưới thời cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol, chương trình được mô tả là “cuộc cách mạng lớp học”, hứa hẹn cá nhân hóa việc học, giảm gánh nặng cho giáo viên và thu hẹp khoảng cách học tập giữa thành thị và nông thôn.
Hơn 1,2 nghìn tỷ Won ngân sách cùng 800 tỷ Won đầu tư tư nhân được rót vào dự án, với sự tham gia của hàng chục nhà xuất bản và trường học trên toàn quốc. Sách AI được thiết kế để thay thế sách giấy, bắt đầu với ba môn: Toán, Tiếng Anh và Tin học.
Tuy nhiên, chỉ sau một học kỳ, giấc mơ ấy tan vỡ trong làn sóng phản đối từ học sinh, giáo viên và phụ huynh.
Theo giới chuyên gia, quá trình phát triển SGK AI chỉ kéo dài 12 tháng, trong khi SGK truyền thống cần ít nhất 18 tháng chỉ cho phần nội dung. Tốc độ “chạy nước rút” này khiến chương trình thiếu kiểm định, dẫn đến lỗi kỹ thuật, nội dung sai lệch và trải nghiệm học tập kém.
Nhiều trường không đủ thiết bị, mạng Internet thường xuyên gián đoạn, khiến giờ học bị trì trệ. Học sinh cho biết bài học kém hấp dẫn, phản hồi của AI không chính xác và khó tập trung khi học một mình qua máy tính.
Giáo viên lại bị “quá tải kép”: vừa dạy, vừa xử lý lỗi hệ thống, vừa hướng dẫn kỹ thuật cho học sinh. Phụ huynh thì lo ngại con cái tiếp xúc màn hình quá nhiều và dữ liệu học tập bị thu thập mà không có cơ chế bảo mật rõ ràng.
Các tổ chức giáo viên và phụ huynh, bao gồm Liên đoàn Giáo viên và Công nhân Giáo dục Hàn Quốc cùng nhóm Political Mamas, đã kiện Bộ trưởng Giáo dục vì “lạm quyền”. Họ cáo buộc chính phủ ép buộc triển khai mà không tham vấn cộng đồng hoặc bảo đảm quyền riêng tư.
Khi làn sóng phản đối lan rộng, chính phủ buộc phải chuyển chương trình từ bắt buộc sang tự nguyện thử nghiệm. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng chính trị tiếp theo – khi Tổng thống Yoon bị phế truất – đã khiến người kế nhiệm Lee Jae Myung chính thức thu hồi quy chế SGK chính thức vào tháng 8.
Chỉ sau một học kỳ, số trường tham gia giảm một nửa, từ 4.000 xuống 2.000, tỷ lệ áp dụng tụt từ 37% xuống còn 19%. Các công ty phát triển sách AI – từng được khuyến khích mạnh mẽ – nay đang chuẩn bị khởi kiện chính phủ vì thiệt hại kinh tế hàng trăm tỷ Won.
Một giáo viên chia sẻ trên Rest of World: “Chúng tôi không còn tin chính phủ nữa, đó mới là tổn thất lớn nhất.”
Trường hợp Hàn Quốc cho thấy, công nghệ dù mạnh mẽ đến đâu cũng không thể thay thế sự cẩn trọng trong giáo dục. Dù là quốc gia có hạ tầng kỹ thuật tiên tiến bậc nhất thế giới, Hàn Quốc vẫn thất bại vì bỏ qua các yếu tố con người: năng lực sư phạm, quyền riêng tư và sự đồng thuận xã hội.
AI có thể là công cụ hỗ trợ mạnh, nhưng nó không phải phép màu. Việc tích hợp AI vào giáo dục cần được thực hiện từng bước, có thử nghiệm, đánh giá độc lập và chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt pháp lý lẫn đạo đức.
Sau bốn tháng, thứ còn lại của “cuộc cách mạng giáo dục AI” là một khoản thâm hụt 1,2 nghìn tỷ Won, hàng loạt vụ kiện, và một bài học cảnh tỉnh cho thế giới: trong giáo dục, sự cẩn trọng luôn quan trọng hơn tốc độ.