Trong bối cảnh các thành phố lớn trên toàn cầu đang sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao hiệu quả của công tác an ninh và cảnh sát, việc New York City áp dụng hệ thống phát hiện tiếng súng ShotSpotter đã trở thành một chủ đề nóng. Tuy nhiên, một báo cáo gần đây của cơ quan Kiểm soát viên thành phố New York (Comptroller) đã làm dấy lên những lo ngại về tính hiệu quả và độ chính xác của công nghệ này.
Theo bản kiểm toán do văn phòng của Kiểm soát viên Brad Lander thực hiện, hệ thống ShotSpotter chỉ xác nhận được các vụ nổ súng thực sự trong 13% các trường hợp báo cáo. Báo cáo cũng chỉ ra rằng hệ thống không chỉ đưa ra nhiều báo động giả mà còn có khuynh hướng phóng đại khả năng giảm thời gian phản ứng của cảnh sát. Với hợp đồng trị giá 22 triệu đô la đang chờ được gia hạn, Kiểm soát viên khuyến nghị Sở Cảnh sát New York (NYPD) nên đánh giá lại toàn diện hiệu quả của hệ thống trước khi tiếp tục sử dụng.
ShotSpotter là công nghệ phát hiện tiếng súng sử dụng các cảm biến âm thanh gắn trên hạ tầng công cộng như cột đèn đường. Các cảm biến này có khả năng nhận diện âm thanh của tiếng súng và dựa vào các thuật toán AI để xác định vị trí. Sau khi ghi nhận một cảnh báo, sự việc được gửi đến trung tâm đánh giá của SoundThinking – công ty chủ quản của ShotSpotter – để xác nhận trước khi thông báo cho NYPD.
Tuy nhiên, bản kiểm toán đã chỉ ra rằng trong các tháng mẫu của năm 2022 và 2023, chỉ có từ 8% đến 20% các cảnh báo từ ShotSpotter được xác nhận là các vụ nổ súng thực sự. Chẳng hạn, trong tháng 6 năm 2023, NYPD đã phản ứng với 940 cảnh báo từ ShotSpotter, nhưng có đến 771 cảnh báo không được xác nhận là các vụ nổ súng (chiếm 82%), 47 cảnh báo được cho là không có cơ sở (5%) và chỉ có 122 trường hợp thực sự là nổ súng (13%).
Thời gian mà các sĩ quan NYPD bỏ ra để điều tra những cảnh báo không được xác nhận lên tới 426.9 giờ, theo bản kiểm toán.
NYPD đã phản hồi với quan điểm không đồng ý với khuyến nghị ngừng gia hạn hợp đồng với ShotSpotter. Họ cho rằng việc không tiếp tục sử dụng dịch vụ này có thể gây nguy hiểm cho công chúng và việc tạm dừng hợp đồng mà chưa phân tích kỹ lưỡng sẽ là một bước đi "vội vàng". Theo NYPD, ShotSpotter cung cấp khả năng phản ứng nhanh với các vụ nổ súng tiềm tàng, điều mà họ cho là cần thiết trong bối cảnh an ninh ngày càng phức tạp.
Công ty SoundThinking, đơn vị phát triển ShotSpotter, cũng bày tỏ sự không hài lòng với bản kiểm toán. Trong tuyên bố của mình, họ cho rằng bản báo cáo của kiểm soát viên dựa trên một giả định sai lầm, khi cho rằng nếu các sĩ quan NYPD không thể xác nhận một vụ nổ súng tại hiện trường ngay lập tức, thì điều đó có nghĩa là cảnh báo từ ShotSpotter là do âm thanh khác gây ra.
Họ nhấn mạnh rằng công nghệ của ShotSpotter không chỉ giúp cảnh sát phát hiện tiếng súng gần như ngay lập tức mà còn cung cấp thông tin chi tiết sau khi sự kiện xảy ra, một điều mà không thể có được nếu dựa vào việc nghe tiếng súng trực tiếp trên đường phố.
Ngoài việc tranh cãi về độ chính xác của hệ thống, ShotSpotter cũng đã gặp nhiều vấn đề liên quan đến việc sử dụng dữ liệu của mình trong các vụ kiện tụng. Một cuộc điều tra của Associated Press vào năm 2022 đã chỉ ra nhiều lỗ hổng nghiêm trọng khi sử dụng ShotSpotter làm bằng chứng trong các vụ án. Đặc biệt, các thuật toán của hệ thống này là độc quyền và không thể được công khai để điều tra, điều này gây khó khăn cho các cơ quan pháp lý, bồi thẩm đoàn và công chúng khi đánh giá độ tin cậy của dữ liệu.
ShotSpotter đã được NYPD triển khai từ năm 2015, với hơn 2.000 cảm biến âm thanh được lắp đặt trên khắp 5 quận của New York. Trong bối cảnh này, cuộc tranh luận về việc tiếp tục hay dừng sử dụng công nghệ này càng trở nên căng thẳng.
Dù vẫn có nhiều tranh cãi về tính hiệu quả của ShotSpotter, một điều rõ ràng là việc sử dụng công nghệ AI trong an ninh đang trở thành một phần không thể thiếu của các thành phố hiện đại. Tuy nhiên, để đảm bảo rằng các giải pháp này thực sự hiệu quả và không gây ra hậu quả tiêu cực, cần phải có những đánh giá toàn diện và minh bạch hơn.
ShotSpotter có thể là một công cụ mạnh mẽ nếu được sử dụng đúng cách, nhưng nếu không, nó có thể tạo ra gánh nặng cho lực lượng cảnh sát và gây ra những lo ngại về quyền riêng tư và tính chính xác. Với hợp đồng 22 triệu đô la đang chờ quyết định, tương lai của ShotSpotter tại New York vẫn đang là một câu hỏi lớn.
