Trong nhiều thập kỷ, số lượng nhân viên đông đảo từng là biểu tượng của sự thành công, phản ánh quy mô và sức mạnh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, với sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo, xu hướng này đang dần thay đổi. Ngày càng nhiều tập đoàn lớn tại Mỹ và châu Âu cắt giảm nhân sự không phải vì thua lỗ, mà để tối ưu chi phí, tăng tốc độ vận hành và duy trì sự linh hoạt trong một thị trường cạnh tranh khốc liệt.
Nếu như thế kỷ trước, hàng chục nghìn nhân viên văn phòng là điều kiện cần cho sự phát triển của các tập đoàn công nghiệp và công nghệ, thì ngày nay tình hình hoàn toàn khác. Cột mốc đáng nhớ là năm 2022 khi Meta sa thải hơn 11.000 nhân viên, mở màn cho làn sóng tái cấu trúc mạnh mẽ trong toàn ngành. Không lâu sau đó, nhiều công ty như Amazon, JPMorgan hay Ford cũng đưa ra các kế hoạch cắt giảm tương tự, lý do chính đến từ việc AI đã đảm nhận được nhiều công việc vốn dĩ cần con người.
Xu hướng này không chỉ xuất hiện ở các tập đoàn mà còn lan rộng trong giới startup. Các nhà sáng lập thế hệ mới ưu tiên duy trì đội ngũ nhỏ gọn nhưng hiệu quả, thay vì mở rộng ồ ạt. Có những công ty đạt doanh thu hàng chục triệu USD mỗi năm với chỉ vài nhân sự, nhờ kết hợp AI và thuê ngoài. CEO OpenAI, Sam Altman, thậm chí còn dự đoán sẽ có một công ty một thành viên đầu tiên đạt mức định giá tỷ USD trong tương lai gần.
Mô hình doanh nghiệp ít người mang lại lợi ích rõ rệt: bộ máy tinh gọn, ít thủ tục, giảm mâu thuẫn nội bộ và nhân viên thường có động lực cao hơn. Tuy nhiên, mặt trái cũng không thể bỏ qua. Khi số lượng vị trí tuyển dụng giảm, con đường sự nghiệp dài hạn và cơ hội thăng tiến vốn thường thấy ở các tập đoàn lớn sẽ bị thu hẹp. Đặc biệt, những lao động trẻ mới ra trường sẽ gặp nhiều khó khăn hơn khi ít có cơ hội được đào tạo bài bản và cọ xát trong môi trường chuyên nghiệp.
Trong bối cảnh AI ngày càng phát triển mạnh, các tập đoàn lớn sẽ tiếp tục thu hẹp nhân sự, còn thế hệ công ty mới ngay từ đầu đã không cần nhiều người. Đây có thể là dấu hiệu cho sự kết thúc của thời kỳ doanh nghiệp khổng lồ đông đảo nhân viên, thay vào đó là kỷ nguyên công ty nhỏ gọn, nhanh nhạy và tối ưu. Song, điều này đồng nghĩa thị trường lao động toàn cầu sẽ trở nên khắt khe hơn, cơ hội việc làm giảm đi, buộc người lao động phải liên tục học hỏi và thích ứng để tồn tại trong thời đại AI.
