Gần đây, Thống đốc California Gavin Newsom đã có quyết định quan trọng khi phủ quyết dự luật quy định về trí tuệ nhân tạo (AI) mang tên SB 1047. Dự luật này nhằm mục đích áp dụng các quy định nghiêm ngặt đối với việc phát triển và triển khai công nghệ AI, nhấn mạnh sự cần thiết phải có các biện pháp an toàn trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển. Tuy nhiên, quyết định này đã dấy lên những cuộc thảo luận về sự cân bằng giữa việc đảm bảo an toàn cho công chúng và thúc đẩy môi trường đổi mới sáng tạo.
Nội Dung Chính của SB 1047
Mục tiêu của SB 1047 là thiết lập một khuôn khổ quy định nhằm quản lý lĩnh vực AI đang phát triển nhanh chóng. Trong số những quy định mà dự luật này đề xuất, có những yêu cầu nghiêm ngặt về việc kiểm tra các hệ thống AI, cũng như yêu cầu tích hợp các biện pháp bảo vệ cần thiết, bao gồm “kill switch” để tắt hệ thống AI trong những tình huống khẩn cấp. Những biện pháp này nhằm giảm thiểu các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến việc sử dụng AI, đặc biệt là trong các lĩnh vực nhạy cảm như y tế, giao thông, và an ninh mạng.
Dự luật còn cho phép Tổng chưởng lý của California quyền khởi kiện các công ty nếu công nghệ của họ gây ra thiệt hại nghiêm trọng, như sự cố gây thương vong hàng loạt hoặc các cuộc tấn công mạng. Với những quy định này, các nhà lập pháp hy vọng sẽ đảm bảo rằng công nghệ AI được phát triển và triển khai một cách an toàn và có trách nhiệm.
Lý Do Thống đốc Newsom Phủ Quyết
Tuy nhiên, trong tuyên bố của mình về việc phủ quyết dự luật, Thống đốc Newsom đã bày tỏ những lo ngại về cách tiếp cận của SB 1047. Ông cho rằng dự luật tập trung quá nhiều vào quy mô và độ phức tạp của các nhà phát triển AI mà không xem xét đầy đủ các rủi ro thực sự mà công nghệ này có thể gây ra. Ông nói:
“Chìa khóa cho cuộc tranh luận là liệu ngưỡng quy định nên được dựa trên chi phí và số lượng phép toán cần thiết để phát triển một mô hình AI, hay liệu chúng ta nên đánh giá rủi ro thực tế của hệ thống, bất kể những yếu tố này.”
Thống đốc Newsom nhấn mạnh rằng cần có một khuôn khổ quy định tinh vi hơn, xem xét các rủi ro tiềm tàng của các hệ thống AI trong những môi trường có độ nhạy cảm cao. Ông cho rằng việc áp dụng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt đối với những chức năng cơ bản của AI sẽ không đạt được mục tiêu bảo vệ công chúng.
Cam Kết Về AI Có Trách Nhiệm
Mặc dù phủ quyết dự luật, Thống đốc Newsom vẫn cam kết tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của AI có trách nhiệm tại California. Ông chỉ ra rằng trong phiên họp lập pháp năm nay, ông đã ký 17 dự luật nhằm quy định nhiều khía cạnh khác nhau của AI, tập trung vào các vấn đề như deepfake, thông tin sai lệch do AI tạo ra, và quyền riêng tư dữ liệu.
Ngoài ra, ông cũng đã thông báo về kế hoạch tập hợp một đội ngũ chuyên gia AI, bao gồm những nhân vật nổi tiếng như Fei-Fei Li, để hợp tác phát triển các khuôn khổ nhằm đảm bảo việc phát triển AI một cách an toàn và có trách nhiệm. Sáng kiến này nhằm tạo ra các giải pháp linh hoạt phù hợp với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, đồng thời bảo đảm an toàn cho công chúng.
Phản Ứng từ Cộng Đồng Công Nghệ
Quyết định phủ quyết SB 1047 đã nhận được những phản ứng trái chiều trong ngành công nghệ. Những người ủng hộ dự luật, bao gồm hơn 120 diễn viên và nhà sản xuất, cùng với các nhà nghiên cứu AI nổi tiếng như Geoffrey Hinton và Yoshua Bengio, đã bày tỏ sự thất vọng với quyết định của thống đốc. Họ cho rằng các biện pháp quy định là cần thiết để ngăn ngừa những thảm họa có thể xảy ra từ việc phát triển AI không kiểm soát.
Mặt khác, các công ty công nghệ lớn như Google và Meta, cùng với những chính trị gia như U.S. Rep. Nancy Pelosi, đã phản đối dự luật, cho rằng những quy định nghiêm ngặt này sẽ tạo ra rào cản pháp lý, kìm hãm sự đổi mới và phát triển của công nghệ AI. Họ kêu gọi một cách tiếp cận cân bằng hơn trong việc quản lý, bảo vệ người tiêu dùng mà không đặt ra gánh nặng quá lớn cho các nhà phát triển.
Con Đường Phía Trước: Điều Hòa Giữa Quy Định và Đổi Mới
Quyết định phủ quyết của Thống đốc Newsom phản ánh một căng thẳng rộng lớn hơn trong thế giới công nghệ: thách thức trong việc xây dựng các khuôn khổ quy định có thể quản lý các rủi ro liên quan đến công nghệ đang phát triển nhanh chóng, đồng thời thúc đẩy một môi trường thuận lợi cho đổi mới.
Khi lĩnh vực AI tiếp tục phát triển, cuộc thảo luận xung quanh quy định sẽ chắc chắn gia tăng. Các bên liên quan từ nhiều lĩnh vực—công nghệ, học thuật, chính phủ, và xã hội dân sự—cần tham gia vào đối thoại xây dựng để phát triển các chính sách toàn diện, ưu tiên an toàn mà không làm giảm thiểu sự đổi mới.
Trong những tháng và năm tới, California chắc chắn sẽ vẫn là tâm điểm của những cuộc thảo luận này, nơi mà những quyết định về quy định AI sẽ ảnh hưởng lớn đến tương lai của công nghệ không chỉ tại bang này mà còn trên toàn thế giới.