Người dân Brazil sắp được tiếp cận lại với mạng xã hội X sau khi một thẩm phán của Tòa án Tối cao nước này dỡ bỏ lệnh cấm được áp dụng gần sáu tuần qua do Elon Musk không tuân thủ các quy định pháp lý của đất nước Nam Mỹ này.
X đã bị cấm ở Brazil, nơi có hơn 22 triệu người dùng, vào cuối tháng Tám trong bối cảnh cuộc đối đầu kéo dài giữa vị tỷ phú công nghệ và Tòa án Tối cao Brazil. Nguyên nhân trực tiếp của lệnh cấm là Musk không chỉ định một đại diện địa phương và không trả các khoản phạt hàng triệu đô la. Tuy nhiên, bối cảnh là cuộc chiến chính trị kéo dài giữa tỷ phú công nghệ này và tòa án tối cao của Brazil, nhằm ngăn chặn sự lan truyền thông tin sai lệch cực hữu và nội dung chống dân chủ trên mạng xã hội.
Các chuyên gia và cơ quan chức năng của Brazil đã chỉ trích rằng sự phát tán nội dung gây chia rẽ này đã góp phần vào các cuộc bạo động cực hữu tại Brasília vào tháng 1 năm 2023.
Musk, người đã thể hiện sự đồng tình với các nhân vật cực hữu bao gồm cựu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro, đã phản ứng dữ dội trước lệnh cấm vào tháng Tám. Ông gọi thẩm phán Alexandre de Moraes của Tòa án Tối cao là một "nhà độc tài" và "Voldemort," đồng thời đăng một meme về một chú chó treo lơ lửng như một biểu tượng cho sự phản kháng của mình.
Trong những ngày gần đây, Musk dường như đã lùi bước, chi 28,6 triệu reais (khoảng 3,9 triệu bảng) tiền phạt và chỉ định một luật sư Brazil làm đại diện địa phương cho X, như yêu cầu của luật pháp nước này. Trước những hành động này, Moraes đã ra quyết định "kết thúc lệnh đình chỉ và cho phép hoạt động của X trở lại ngay lập tức" trong một quyết định pháp lý ban hành vào thứ Ba.
Moraes đã chỉ đạo cơ quan quản lý viễn thông Brazil, Anatel, thực hiện phán quyết của mình, mặc dù vào tối thứ Ba, X vẫn không thể truy cập được mà không sử dụng mạng riêng ảo (VPN). Dự kiến, mạng xã hội này sẽ trở lại hoạt động trong vài giờ tới.
Các nhà bình luận và nhà hoạt động ủng hộ dân chủ tại Brazil đã ăn mừng điều này như một chiến thắng cho các thể chế của đất nước và chủ quyền quốc gia.
“[Lệnh cấm] không phải là kiểm duyệt,” Gerson Camarotti, một nhà bình luận chính trị nổi tiếng, phát biểu trên kênh GloboNews. “Đây là về việc không tuân thủ các quyết định của tòa án… Chính quyền Brazil đã chiến thắng.” Camarotti chỉ ra rằng trong những tuần qua, cuộc sống tại Brazil vẫn diễn ra bình thường, mặc dù mạng xã hội của Musk ngày càng trở nên hỗn loạn. Nhiều triệu người dùng mạng xã hội Brazil đã chuyển sang mạng xã hội đối thủ Bluesky.
“Điều thú vị nhất là Brazil không bị tê liệt vì [lệnh cấm] X… Không ai ở Brazil chết vì sự vắng mặt của X,” Camarotti nhấn mạnh, tiếc nuối rằng nền tảng mạng xã hội của Musk đã trở thành "mạng lưới của sự thù ghét."
Tổ chức hoạt động xã hội trên mạng Sleeping Giants cũng đã lên tiếng ủng hộ điều mà họ gọi là “một chiến thắng quan trọng cho nền dân chủ Brazil, các thể chế chính trị của chúng tôi và chủ quyền của nhà nước.”
“Hạn chế X là một biện pháp quan trọng để đảm bảo rằng tất cả các công ty, bao gồm cả các công ty công nghệ lớn, tuân thủ và tôn trọng luật pháp Brazil, đặc biệt là khi quyền con người của công dân của chúng tôi đang bị đe dọa và các thể chế dân chủ của chúng tôi đang bị suy yếu,” Sleeping Giants cho biết. “Trái ngược với một số hiểu lầm, X không bị đình chỉ ở Brazil để đàn áp tự do ngôn luận. Các quyết định của Tòa án Tối cao đã được đưa ra sau nhiều lệnh mà công ty mạng xã hội này đã phớt lờ.”
