Bí Quyết Phục Hồi Nhanh Sau Mổ: Không Chỉ Nhờ Tay Nghề Bác Sĩ
Nhiều người tin rằng thành công của một ca mổ phụ thuộc hoàn toàn vào kỹ thuật của phẫu thuật viên. Tuy nhiên, y học hiện đại đã chứng minh điều ngược lại: quá trình phục hồi của bạn bắt đầu từ rất lâu trước khi bạn bước vào phòng mổ, với một hành động đơn giản như bỏ thuốc lá và rượu bia.
Đây là một trong những nguyên tắc cốt lõi của ERAS (Enhanced Recovery After Surgery) – chương trình Phục hồi sớm sau phẫu thuật đang được xem là xu hướng tất yếu của ngoại khoa hiện đại.
"Thành công của một ca phẫu thuật không chỉ nằm ở thao tác trong phòng mổ mà bắt đầu từ quá trình chuẩn bị trước nhập viện," Đại tá, TS.BS Phan Đình Mừng, Phó giám đốc Bệnh viện Quân y 175, khẳng định.
Theo chương trình ERAS, nếu người bệnh ngưng hút thuốc và uống rượu bia ít nhất bốn tuần trước ngày phẫu thuật, đồng thời tối ưu hóa dinh dưỡng và kiểm soát tốt bệnh nền, nguy cơ biến chứng sẽ giảm đáng kể. Các thống kê quốc tế đã chỉ ra tỷ lệ nhiễm trùng sau mổ ở nhóm này thấp hơn rõ rệt.
ERAS Là Gì Và Hoạt Động Như Thế Nào?
Ra đời từ năm 1997 tại Đan Mạch, ERAS là một chuỗi các biện pháp chăm sóc toàn diện, được áp dụng xuyên suốt ba giai đoạn: trước, trong và sau phẫu thuật, nhằm mục tiêu giúp người bệnh hồi phục nhanh nhất và an toàn nhất.
Trước phẫu thuật: Thay vì nhịn ăn uống kéo dài, bệnh nhân được khuyến khích ăn nhẹ trước mổ 6 giờ và uống nước đường 2 giờ trước đó để giảm thiểu căng thẳng cho cơ thể. Họ cũng được tư vấn tâm lý, hướng dẫn tập thở và các bài tập vận động nhẹ.
Trong phẫu thuật: Các kỹ thuật ít xâm lấn được ưu tiên. Bệnh nhân được giữ ấm cơ thể liên tục để giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và mất máu.
Sau phẫu thuật: Thay vì chỉ dùng thuốc giảm đau mạnh (opioid), bác sĩ sẽ kết hợp nhiều phương pháp như gây tê vùng, phong bế thần kinh để kiểm soát cơn đau hiệu quả mà ít tác dụng phụ. Điều này giúp bệnh nhân có thể ngồi dậy và vận động sớm, thúc đẩy quá trình hồi phục.
Bác sĩ đang thực hiện ca phẫu thuật. Ảnh: Internet
Thách Thức Và Kết Quả Thực Tế Tại Việt Nam
Dù lợi ích rõ rệt, việc triển khai ERAS không hề đơn giản. Bác sĩ Mừng cho biết thách thức lớn nhất là cần sự phối hợp đồng bộ giữa rất nhiều chuyên khoa – từ phẫu thuật, gây mê, dinh dưỡng đến vật lý trị liệu. Đây là một sự "thay đổi văn hóa" đòi hỏi thời gian và quyết tâm.
Tuy nhiên, những bệnh viện lớn tiên phong áp dụng như Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã ghi nhận những kết quả ấn tượng: thời gian nằm viện được rút ngắn, chi phí điều trị giảm, và quan trọng nhất là bệnh nhân ít gặp biến chứng hơn, chất lượng cuộc sống sau mổ được cải thiện rõ rệt.
Các chuyên gia nhận định, dù quá trình triển khai có thể kéo dài 3-5 năm, ERAS chính là giải pháp bền vững để nâng cao chất lượng chăm sóc ngoại khoa tại Việt Nam, mang lại lợi ích kép cho cả người bệnh và hệ thống y tế.